Strona 5 z 7
Historia okresu powojennego
Po wojnie ludność miejscowa ofiarnie pracując nad poprawieniem swego bytu działała również w kierunku zachowania kultury i tradycji.
Swoją działalność wznawia klub sportowy „Jedność” założony w 1929r., który skupiał mieszkańców obu Podmokli. Zawodnicy od 60 lat rozgrywają mecze w ramach ogólnopolski ligi na poziomie klasy A i B. Rozgrywki odbywają się na boisku sportowym w Podmoklach Wielkich.
Życie społeczne wsi skupiało się w jednej izbie wiejskiego domu mieszkalnego, w którym jedno pomieszczenie zajmowała również OSP. Z czasem konieczne stało się powstanie obiektu, który spełniałby oczekiwania mieszkańców pod kątem życia społecznego. W tym celu rozpoczęto w latach 80-tych w czynie społecznym budowę sali wiejskiej wraz z remizą strażacką i zapleczem, w którym umieszczono dwu oddziałowe przedszkole. Po czterech latach zakończono pracę w stopniu pozwalającym na jego użytkowanie. Natomiast pozostały jeszcze prace związane z jego wykończeniem co pozwoli na jego pełne i bezpieczne użytkowanie zgodne z oczekiwaniami mieszkańców.
W drugiej połowie lat 80-tych rozpoczęto gazyfikacje wsi. W tym celu zawiązał się Społeczny Komitet Gazyfikacji Wsi. Prace trwały ponad dwa lata przy ogromnym zaangażowaniu i trudzie mieszkańców, którzy na ten cel wpłacali środki finansowe a także wykonywali przy izolacji rur i ich układaniu.
Także telefonizację Podmokli Wielkich przeprowadzono w podobny sposób poprzez społeczne prace mieszańców.
W tym samym czasie mieszkańcy Podmokli Małych i Wielkich podjęli się wybudowania w czynie społecznym kościoła filialnego Parafii Babimost . Kościół ten pod wezwaniem Św. Józefa Robotnika został usytuowany pomiędzy Podmoklami Wielkimi i Małymi.
Ewenementem na skalę kraju było istnienie i funkcjonowanie Spółki Wodociągowej, która powstała już w 1933r. budując we wsi hydrofornię i sieć wodociągową. Członkami spółki byli mieszkańcy Podmokli Wielkich. Swoją działalność zakończyła dopiero w 2004 r. wraz z powstaniem nowoczesnej hydroforni gminnej, do której podłączono podmoklańska sieć wodociągowa.
Wielkim wydarzeniem dla społeczności obu wsi było 75-lecie istnienia szkoły polskiej, które spowodowało, że mieszkańcy czynnie włączyli się w akcje szkoły ocalenia dziedzictwa kulturowego Podmokli Małych i Wielkich. Zgromadzono wiele cennych dokumentów, zdjęć, przedmiotów użytku codziennego, które wyeksponowano w Izbie Pamięci utworzonej w szkole. Mieszańcy naszej wsi bardzo aktywnie uczestniczyli w tworzeniu Skansenu Urządzeń i Maszyn Rolniczych usytuowanego również przy szkole.
Ważne postacie historyczne
Franciszek Sarnowski (04.10.1911 – 11.01.1940) - ukończył niemiecką szkołę powszechną, następnie pomagał rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa. W 1929 roku rozpoczął naukę w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Rogoźnie, a po jej ukończeniu (1934) odbył roczną praktykę pedagogiczną w Toruniu. W 1935 prowadził działalność kulturalną w rodzinnych Skajbotach (m.in. jako nauczyciel muzyki), a od stycznia 1936 roku był nauczycielem i kierownikiem szkoły polskiej (prywatnej) w Podmoklach Wielkich. Jako młody nauczyciel okazał się wszechstronnie uzdolniony, umiejąc zaskarbić sobie miłość i szacunek całego środowiska polskiego. Był zdolnym organizatorem, przywódcą i z prawdziwego zdarzenia działaczem polskich organizacji kulturalno-oświatowych. Był inicjatorem powołania chóru młodzieżowego "Lutnia", organizował kursy sportowe, obozy i wycieczki, zaangażował się w działalność polskiego harcerstwa. Był pierwszym hufcowym drużyn skautowych Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech (ZHPwN) na terenie babimojsko-międzyrzeckim. W październiku 1936 otrzymał stopień podharcmistrza, opiekował się drużynami w Podmoklach Małych i Podmoklach Wielkich, był członkiem Zarządu Głównego ZHPwN i jego skarbnikiem (1937-1939). 1 września 1939 roku został aresztowany przez gestapo w szkole w Podmoklach Wielkich. Był więziony w Kargowej, następnie w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen. W czasie prac budowlanych spadł z dachu i został pobity przez strażników, zmarł wkrótce wskutek odniesionych obrażeń. Pośmiertnie odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1959), a jego imię nadano Sali Wiejskiej oraz Szkole Podstawowej w Podmoklach Małych.
Stanisław Trocholepszy – rolnik, działacz narodowy. Był założycielem miejscowego Koła Związku Polaków w Niemczech i współtwórca szkoły polskiej w Podmoklach. Był współzałożycielem i członkiem zarządu miejscowego Kółka Rolniczego. Był także współzałożycielem i członkiem rady Banku Ludowego w Babimoście. Był przewodniczącym rady szkolnej od chwili powstania szkoły polskiej.
Franciszek Weiman – w okresie przedwojennym był działaczem wielu organizacji społecznych działających we wsi , użyczył swój grunt dla klubu sportowego.
Franciszek Taberski – użyczył pomieszczenie we własnym budynku mieszkalnym z przeznaczeniem na szkołę Polską.
Specyficzne nazwy.
staw – kalawa
wgłębienie terenu – kojta
wąskie przejście między gospodarstwami - gaska
nazwy pól: szczyrki, belwice, pod rzykum, na kuncie, pod stróżko.
busia – babcia
nicpoty – niegrzeczny
żgak - kolec